Lhbti’ers in Rusland reageren emotioneel op het nieuws. Enkele mensen delen hun eerste reacties tegenover de oppositionele Russische nieuwssite Meduza. “Ik moest huilen”, zegt Vladislav uit Sint-Petersburg. Uit veiligheidsoverwegingen deelt de nieuwssite zijn achternaam niet. “Het label ‘extremist’ maakt alle openheid illegaal, en plaatst onze gemeenschap in een nog kwetsbaardere positie.”
“Ik ben al twintig jaar samen met mijn vriendin,” zegt Irina uit Jekaterinburg. Ze is niet verrast door het nieuws. “De laatste tien jaar kunnen we al niet meer hand-in-hand in het openbaar lopen.” Verandering is onder Poetin niet mogelijk, denkt ze. “Het Poetin-regime vervolgt elke vorm van anders-zijn.”
Traditionele waarden
De beslissing van het hooggerechtshof komt op verzoek van het ministerie van Justitie. Dat de lhbti-gemeenschap wordt vervolgd, is dan ook volledig in lijn met het beleid van Poetin en zijn regering. De Russische overheid pleit voor het behoud van traditionele waarden in de samenleving en ziet de lhbti-gemeenschap als iets buitenlands wat niet thuishoort in Rusland. Het ministerie van Justitie beticht de lhbti-beweging van ‘sociale en religieuze haatzaaiing.’
Mensenrechtenorganisaties zijn bezorgd over de beslissing van het Russische hooggerechtshof. “De maatregel is bedoeld om lhbti’ers als zondebok neer te zetten”, zegt Tanja Loksjina, Europa en Centraal-Azië directeur van Human Rights Watch. “Het is ook bedoeld om het werk van mensenrechtenorganisaties die discriminatie tegengaan en lhbti’ers steunen, lam te leggen.”
Het lijkt erop dat organisaties die lhbti’ers steunen, hun werk onder de nieuwe wetgeving niet meer kunnen uitvoeren. In Rusland staat er een celstraf van maximaal 12 jaar op het financieren van of deelnemen aan extremistische organisaties. Ook kan de overheid besluiten om de bankrekeningen van extremisten te bevriezen.
Jarenlange ontwikkeling
Het besluit van het hooggerechtshof is een dieptepunt voor de LHBT-gemeenschap in Rusland, maar verrassend is het niet. De overheid voert de druk namelijk al jarenlang op. Zo kwam er in 2013 al een verbod op ‘lhbti-propaganda’ voor kinderen, waardoor regenboogvlaggen en andere uitingen van solidariteit met de lhbti-gemeenschap grotendeels verdwenen uit het publieke leven.
Sinds vorig jaar is in Rusland een algeheel verbod op ‘propaganda van niet-traditionele seksuele relaties’, en sinds dit jaar is er ook een verbod op geslachtsverandering.
Op de vlucht
Door de grote druk op de lhbti-gemeenschap in Rusland en de oorlog van Rusland tegen Oekraïne hebben veel lhbti’ers Rusland verlaten. In het buitenland vallen zij vaak tussen wal en schip, want door de oorlog in Oekraïne worden Russen in veel landen met de nek aangekeken. Bekijk hieronder het gesprek van correspondent Olaf Koens met Sofi, een transvrouw die van Rusland naar Georgië vluchtte.
