·Aangepast:
RTL
Terwijl er in de Verenigde Staten werd gestemd voor een nieuwe president, werd afgelopen dinsdag in Israël de minister van Defensie Yoav Gallant ontslagen. “Een meesterzet voor het politieke voortbestaan van Benjamin Netanyahu”, zegt Midden-Oosten-verslaggever Pepijn Nagtzaam.
“In de afgelopen maanden is het vertrouwen tussen mij en de minister van Defensie gebarsten”, klinkt het in de verklaring van de Israëlische premier Benjamin Netanyahu. Onverwacht was de aankondiging niet.
Massale demonstraties
Dat Gallant en Netanyahu geen goede vrienden van elkaar waren, was allang duidelijk. In maart vorig jaar ontsloeg Netanyahu de minister voor het eerst. Toen braken er massale demonstraties uit, waardoor Netanyahu zijn besluit moest terugdraaien.
Ook deze week braken er weer massale protesten uit in Israël. Duizenden mensen gingen de straat op.
“Het is niet per se dat Gallant zo populair was, maar sommige Israëliërs zagen in hem nog een beetje een stem van reden. Iemand die Netanyahu kon bijsturen. Amerika heeft voornamelijk met Gallant onderhandeld bijvoorbeeld”, zegt Nagtzaam.
Het ziet er niet naar uit dat Gallants ontslag ditmaal wordt teruggedraaid. “Netanyahu en Gallant zijn het over heel veel dingen niet eens. Met Gallant in het kabinet had Netanyahu altijd een dwarsligger. Op het moment dat je Gallant eruit gooit, ben je af van je criticus”, zegt Nagtzaam.
Deal met Hamas
Eén van de punten waar de twee mee overhoop lagen, is over de manier waarop de oorlog tegen Hamas wordt gevoerd. Gallant heeft zich als minister meerdere keren hard gemaakt voor een deal met Hamas om gijzelaars vrij te krijgen. Netanyahu daarentegen hamerde er vooral op dat Hamas volledig vernietigd moet worden.
Bovendien was Gallant het niet eens met een wet die tegen het zere been van Netanyahu’s coalitiepartners trapte. Gallant wil dat ultraorthodoxe joden wél gaan dienen in het leger. Netanyahu is tegen de dienstplicht, omdat zijn extreemrechtse parlement dat niet ziet zitten.
Met het vertrek van Gallant is het Israëlische kabinet een ‘gematigder stem’ kwijt. Al loopt Gallant ook – net zoals Netanyahu – de kans om aangeklaagd te worden door het Internationaal Strafhof vanwege oorlogsmisdaden. “Ten opzichte van Netanyahu is Gallant niet extreem vredelievend. Hij was tenslotte wel de hele oorlog minister van Defensie”, zegt Nagtzaam.
‘Goocheltruc met ministers’
Opvolger van Gallant wordt Israël Katz. Hij loopt al tientallen jaren mee in de Israëlische politiek en was tot voor kort minister van Buitenlandse Zaken. En het belangrijkste: Katz is een trouwe bondgenoot van Netanyahu. De post van minister van Buitenlandse Zaken wordt dan weer overgedragen aan Gideon Saar, die zit ook meer op de lijn van Netanyahu.
“Eigenlijk heeft Netanyahu een goocheltruc gedaan met ministers, waardoor het kabinet een stuk stabieler is in zijn voordeel. Netanyahu blijft voorlopig nog wel even zitten”, zegt Nagtzaam. En dat is ook wat hem wordt verweten, door de oppositie, en door de mensen op straat. “Heel veel mensen hebben het idee dat Netanyahu zijn eigen politieke voorbestaan belangrijker vindt dan het belang van Israël.”
Zo noemt oppositieleider Yair Lapid het ontslag ‘een daad van waanzin’. Hij beschuldigt Netanyahu ervan de veiligheid van Israël op het spel te zetten ten koste van zijn eigen politieke overleving.
En het verloop van de oorlog? “Het ziet er niet naar uit dat die hierdoor sneller zal eindigen. Het voeren van oorlog ligt in Israël vooral bij de generaals. Wat er gebeurt op de grond zal door deze ministerswissel niet gigantisch veranderen”, zegt Nagtzaam.
