De zaak gaat over de periode van 2012 tot 2014. In die jaren deed Shakira haar belastingaangifte op de Bahama’s, waar ze een huis heeft. Volgens de Spaanse belastingdienst woonde ze daar helemaal niet. Shakira vestigde zich, zegt de Belastingdienst, al in 2011 in Barcelona, want toen ging ze samenwonen met voetballer Gerard Piqué. In 2013 en 2014 werden de kinderen van het beroemde stel geboren, ook in Barcelona.
Social media
Wat in Shakira’s nadeel werkt, is dat ze veel zichtbaarder is dan veel andere rijke inwoners van Spanje. Zo telde de Belastingdienst haar posts op sociale media die gemaakt waren in Spanje. Belastinginspecteurs konden ook het aantal keren tellen dat Shakira op de tribune zat om naar een wedstrijd van haar man te kijken. Wat verder in haar nadeel werkt, is dat Shakira zelf, al in 2011, in een interview zei dat ze er trots op was zich voortaan een inwoner van Barcelona te mogen noemen.
Anders dan in Nederland maakt een officier van justitie in Spanje al helemaal aan het begin van een zaak bekend wat de strafeis is. Tegen Shakira eist het OM een gevangenisstraf van acht jaar en een boete van 23,5 miljoen euro.
Tweede zaak
Justitie opende zelfs een tweede zaak. Die gaat niet over Shakira’s inkomstenbelasting, maar over de inkomsten van ‘het bedrijf Shakira’. Daar komen bijvoorbeeld de inkomsten binnen van concerttours en de royalty’s. In dat tweede proces beschuldigt het OM Shakira van een ‘raamwerk aan bv’s zonder werkelijke activiteiten, alle gevestigd in belastingparadijzen’ te hebben opgezet.
Een van de bedrijven waar justitie in dat tweede onderzoek op stuitte, zit in Nederland. Dat is Geneurope in Amsterdam, dat intellectuele eigendomsrechten van Shakira beheert. Volgens het Spaanse OM is het een typisch voorbeeld van een brievenbusfirma, waar niemand werkt, maar waarin wel miljoenen heen en weer worden geschoven met als doel zo weinig mogelijk belasting te betalen. Shakira zou ook bedrijfjes hebben op Malta, de Britse Maagdeneilanden, de Bahama’s, in Liechtenstein, Panama en Luxemburg.
El Dorado-tour
Waar Shakira in de tweede zaak van wordt beschuldigd, is dat ze in die lege bv’s een groot deel verstopte van de inkomsten van haar El Dorado-wereldtournee in 2018. Zo zou ze een bedrag van 5,3 miljoen aan belasting hebben ontdoken. Samen met de eerste zaak telt dat op tot in totaal 19,8 miljoen euro aan belastingen die volgens het Spaanse OM opzettelijk niet door Shakira zijn betaald.
Als dat klopt, hoort Shakira tot de grootste belastingontduikers in de categorie ‘entertainers en topsporters’ in Spanje. De belastingontduiking door voetballer Lionel Messi (4,1 miljoen) en tennisser Arantxa Sánchez Vicario (3,5 miljoen) is haast kinderspel, vergeleken bij de zaak die nu speelt tegen Shakira. Dichter in de buurt komen de voetballers Neymar (10 miljoen) en Cristiano Ronaldo, die 14,7 miljoen aan belastingontduiking heeft toegegeven.
Geen schikking
Veel bekende Spanjaarden die in het vizier komen van justitie besluiten om de zaak te schikken. Dat voorkomt dat er in de rechtszaal allerlei details over hun leven en hun financiën openbaar worden. Shakira wil niet schikken, heeft ze tot nu toe gezegd. “Dit zijn valse beschuldigingen”, zei Shakira vorig jaar in een interview.
“Ik was in die jaren druk bezig met het nakomen van mijn professionele verplichtingen over de hele wereld. De Spaanse belastingdienst zag dat ik een relatie had met een Spaanse staatsburger en begon te watertanden. Het is duidelijk dat ze hoe dan ook achter dat geld aan wilden gaan.”
Vorige week kwam Shakira aan in Spanje, vanuit Miami, waar ze is gaan wonen na haar scheiding van Gerard Piqué. Dat ze in Spanje was, werd duidelijk toen ze donderdagavond op het podium stond in Sevilla, tijdens het Latin Grammy Gala. Shakira had ervoor kunnen kiezen vandaag in de rechtbank in Barcelona haar advocaten het woord te laten voeren, maar ze gaat zelf naar de rechter.
Rossana Kluivert opgeroepen als getuige
Het OM gaat er hard in, Shakira doet dat ook. Ze laat 117 getuigen oproepen. Dat zijn mensen die iets kunnen vertellen over hoe vaak ze nou echt in Spanje was, omdat ze in haar omgeving verbleven. Het gaat om keukenpersoneel, Shakira’s chauffeur, personal trainers, managers, producers en een aantal buren waaronder ook Rossana Kluivert, de vrouw van Patrick Kluivert. Er staan ook minder voor de hand liggende mensen op de lijst, zoals twee gynaecologen en Shakira’s contactpersoon bij Dolce & Gabanna.
Het proces gaat veel tijd in beslag nemen. De laatste zittingsdag is gepland op 14 december. Wanneer de uitspraak zal zijn is nog onbekend.
